Son yıllarda seyirciyle buluşan diziler, kültür ve magazin hayatının ışıklarını üzerine çekerken, siyasi tartışmaları da beraberinde getirmeye başladı. Seküler yaşam biçimi olan ailelerle muhafazakâr ailelerin karşılaştığı diziler giderek daha fazla seyircinin dikkatini çekmeye başladı. “Kızılcık Şerbeti” ve “Ömer” dizilerinin ardından 18 Aralık 2023 Pazartesi akşamı FOX TV’de yayınlanan “Kızıl Goncalar” dizisi de sahne ışıklarını üzerinde toplamayı başaran dizilerden. 

Dizinin yapımcılığını Faruk Turgut, yönetmen­liğini Ömür Atay yapıyor; senaryo­sunu Şükrü Necati Şahin yazıyor. Dizinin resmî internet sitesinde şöyle deniliyor:

“Seküler bir Atatürkçü olan Levent (Özcan Deniz) ve mutaassıp bir tarikatın içinde yaşayan Meryem’in (Özgü Namal) kaderlerinin kesişmesi konu alınırken, inanç ve fikir ayrılıkla­rına rağmen ‘evlat’ söz konusu oldu­ğunda anneliğin/babalığın birleştirici gücüne dikkat çekiyor.”

Kız çocukları, kadınlar, tarikatlar, ilişkiler: Dizide ne anlatılıyor?

Dizide muhafazakâr bir aileden gelen Meryem ile doktor Levent’in çocukları üzerinden başlayan hikâyeleri konu alınıyor. Faniler adlı hayalî bir tarikatın hikâyesinin işlendiği dizi, başladığı günden bu yana Yeni Şafak, Akit dahil olmak üzere iktidara yakın medya ve tarikatlar tarafından da hedef tahtasına konuluyor. 

Dizi, tarikatların hem kamusal alanda hem de devlet dairelerinde ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor. Faniler tarikatına mensup kişiler, devlet dairelerinde her dediklerini yaptırabiliyor. Savcılıktan istedikleri belgeyi çıkartabiliyor, randevu almadan doktora gidebiliyor, hatta doktorun kararına da etki edebiliyorlar. 

İşlenen bir diğer konu ise kız çocuklarının eğitimi. Faniler tarikatında kız çocuklarının okuması istenmiyor, dergâh içindeki Kur’an Kursu’na gönderiliyor, burada “eğitim” alıyor. İlk bölümde geçen bir sahnede Kur’an-ı Kerim okunurken çocuklardan birinin ayağa kalkması ve “abla”nın “Sen nasıl Kur’an’ı bölüyorsun, nasıl sadakallahülazim demeden kalkıyorsun?” diye çocuğa tokat atması tepkilere neden olmuştu. 

Dizide tarikatların alternatifi İmam-Hatip Liseleri olarak gösterilmekte. Hatta Meryem’in görümcesi, okumak istediği için tarikattan dışlanmış. Şu anda da İmam Hatip Lisesi’nde öğretmen olarak çalıştığı için “kafir” olarak görülüyor. Dizideki bu algının günceli ne kadar yansıttığı tartışılır. Önceden tarikatlar ile İmam Hatipler arasında bir rekabet vardı. Şimdilerde ise İmam Hatipler de büyük ölçüde tarikatların kontrolünde. 

Çocuk yaşta evlilik ise bir diğer konu. Faniler tarikatına mensup kişiler, çocuklarını erken yaşta evlendiriyor. Meryem de 13-14 yaşında zorla evlendirilenlerden. Kızının – ya da kendi deyimiyle kara kuzusunun – (Zeynep) kendisiyle aynı kaderi yaşamasını istemiyor. Zira dizinin ilk bölümünde Faniler tarikatının Şeyhi’nin “Zeynep”i birine “uygun gördüğü” ve bu yüzden memleketlerinden İstanbul’a gelmelerini istediği anlatılıyor. 

• Ayşe Çavdar: “Muhafazakarlar Kızıl Goncalar dizisine kızıyor çünkü dışardan nasıl göründükleriyle yüzleşmek istemiyorlar”

MEDYASCOPE