30 Temmuz'da TBMM Genel Kurulu'ndaki oylamada kabul edilerek Meclis'ten geçen ve yasalaşan 17 maddelik "160 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", Resmi Gazete'de yayımlandı. Böylece kanun 2 Ağustos'tan itibaren yürürlüğe girmiş oldu.

Sahadan çok ciddi iddialar geliyor. İşte tam da bunun üzerinden Altındağ Belediyesinden katliam haber geldi. Konyave Niğde'den daha bir çok belediyeden katliam haberleri geliyor.

Yasa meçlise geldiğinde sorumlular acı ve bence suçlarını itiraf eden bir gerekçe yazmışlar…

Hiç dokunmadan aynen sizinle paylaşıyorum. Okuyun ve düşünün lütfen: “Mevcut Kanun ile hayvanların toplanması ve rehabilitasyonuna ilişkin sorumluluk belediyelere verilmiş ancak gerekli denetim mekanizmaları tesis edilemediğinden, ilgili kuruluşlar üzerine düşeni tam anlamıyla yerine getirememiş ya da mevzuatın dar yorumlanması sebebiyle çözüme katkı sunmak istedikleri halde mevzuatla kendilerine çizilen sınırları geçemediklerinden popülasyon her geçen gün katlanarak artmaya devam etmiştir.”

Çok temiz değil mi? Denetimsizlik, görevini yerine getirmeme ve mevzuatı işine geldiği gibi yorumlama gibi anlıyorsunuz değil mi? Ama burada iki sorun var. Burada görevini yerine getirmeyenin kim olduğu açıkça söylenmiyor. İkinci olarak, böylece onlara yönelik yaptırımın önü kapatılıyor. Sorumsuzluk ortada iken, bu sayede sesi çıkmayan sokak hayvanlarına fatura, ölümleri pahasına ödetiliyor.  

Ne acı değil mi?   Kısırlaştıran sayısı var ama bütçesi saklanmış! Genel Gerekçe bölümünde kısırlaştırılan hayvan sayısını vermişler ama nedense buna ayrılan parayı yazmamışlar.

Neden mi, çünkü kısırlaştırma çok ucuz ve de işini yapmayanların aslında “rant yok“ diye yapmadığını göreceğiz.  

Teklifte 2022 yılında 342 bin 879 sokak hayvanın kısırlaştırıldığı ve bunun gerekli olan %70 kısırlaştırma oranından çok uzakta olduğu, bu sayının %8,5 oranında olduğu söyleniyor. Yani 10 katı bir kısırlaştırma olsa sorun fazlası ile çözülecek.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın faaliyet raporunda “sokak hayvanlarının rehabilitasyonu” diye bir kalem var: 5199 çerçevesinde, geçici bakım evi ve kısırlaştırma için yerel yönetimlere destek kalemi (2022 raporunda sf122).  

Peki ne kadar verilmiş? 40 milyon 34 bin 25 TL! Bu rakam Ankara Büyükşehir’in 2022’de kısırılaştırma yapmayıp yerine müteahhite barınak yapma işi verdiği 84 milyon TL’lik işin yarısı. (ABB örneği şurada detaylıca var) Bu 40 milyon TL’lik sonuçta %8,5 oranında kısırlaştırmaya destek oluyorsa bunu 400 milyon TL yapsak sorun çözülmez mi? Ama 400 milyon TL ayırıp sorunu çözmek bir kamu politikası, bir sosyal devlet yaklaşımı gerektiriyor.

Hiçbir rantı yok. Şimdi anladınız mı neden kısırlaştırmaya harcanan parayı yazmamışlar? Şimdi anladınız mı kısırlaştırma çok ucuz, yaşatmak çok ucuz ve istemiyorlar.   Yakala-Kısırlaştır-Sal kalkıyor Bu ekonomik veri işin özü. Bunun için önce “Yakala-Kısırlaştır-Sal” politikasının kalkması lazım. Öyle de oluyor. Teklifin ikinci maddesinin gerekçesinde aynen yazılan ifadeyi buraya kopyalıyorum: “Ayrıca, uygulamada tereddüde mahal verilmemesi amacıyla ve Kanunda yakala- kısırlaştır-sal metodunun kaldırılması sebebiyle hayvan bakım evi tanımında uyum değişikliği yapılmaktadır.”  

Sokakta hayvan kalmasın!

Teklifin üçüncü maddesinde yapılan bir değişiklik ile 5199’un 4. maddesi değiştiriliyor ve bakmak yerine sahiplenme kelimesi kullanılıyor ve sahiplendirilinceye kadar ifadesi eklenerek müthiş bir iş yapılıyor.

Bu madde ile sokakta hayvan bırakılmayacağını anlıyorsunuz.   Öldürme Nasıl Ötanazi oldu?   13. madde başlığı “Hayvanların Öldürülmesi” iken yerine “Hayvanların Ötanazisi” ifadesi geliyor.

Ne kadar masumlaştırıcı, hafifletici bir ifade değil mi?  

Sokak hayvanlarını öldüreceksiniz ama buna kişinin kendi karar vererek olma hakkı, yani ötanazi diyerek fiili unutturacaksınız. Ama daha kötüsü ötanazi kelimesinin sakladıkları.   Bakanlık Öldürme Esasları Belirleyecek! Tıbbi nedenlerle öldürme yerine siyasi nedenlerle öldürme geliyor ve bunu maddeye sadece “ve ötanazi işlemine” ifadesi eklenerek yapılıyor.

Ortaya utanç verici bir cümle çıkıyor. Böylece 14. maddeki o masum ifade şöyle oluyor; “Öldürme ve ötanazi işlemine ilişkin esas ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” Bakanlık böylece yönetmeliği değiştirdikçe istediği hayvana “ölme hakkı" veriyor!  

Md 19: iş modeli: Ötanazi A.Ş. ve Barınak A.Ş. geliyor! Benzer bir ifade 5199’da da var ama bu değişiklikler ile okuyunca akla “bu bir iş modeli mi?” sorusunu getiriyor. Daha önce kısırlaştırma ve aşılama ifadeleri varken bunlar çıkartılarak hayvanların sahiplendirilmesi ve sahiplenilmiyorsa öldürülmesi için kurulacak tesislere mali destek ifadesi ile akıllara acaba ölüm garantili ötanazi şirketi ve barınak ihaleleri mi yapılacak sorusu geliyor.

Daha fazla detaya gerek var mı bilmiyoruz ama bu kanunun sokak hayvanlarına harcanmayan kısırlaştırma paralarına çökmeye ve bunun mislini harcayarak öldürmeye, yani neredeyse üç milyondan fazla sokak hayvanının öldürülmesini sağlamaya yönelik olduğu buram buram kokuyor.  

Şu cümle de ne kadar dış kaynaklı bir kanun olduğunu anlatıyor diye düşünebilirsiniz; “İngiltere, Fransa ve ABD'nin bazı eyaletlerinde "Yakala-Kısırlaştır-Tut-Ötanazi Modeli" uygulanmaktadır.”  

Bakanlık denetim görevini yapsaydı ve Belediyeler kısırlaştırma parasını barınak işlerine ayırsalardı bugün sorun yoktu. Bakanlık görevini yapsa ve denetlese bunların hepsi yapılmış olacaktı. Merkezi ve yerel yönetimin sorumsuzluğunu bütün sokak hayvanları ölümle ödeyecek.  

Ama bunu bu topraklarda kimse istemez. Bunun siyasi beledi olur ve olacak…

Vekiller olarak herkesin önünde kavga edip, sanki gerçekten bir tartışma yapıyormuşsunuz gibi bir görüntüyü vermeyin. Biz bu oyununuzu yemiyoruz. Önemli yasalarda olduğu gibi Muhalefet tam kadro katılsa bu yasalar zor geçer.

Mecliste pazarlık yapıyorsunuz ya, bunu halka açık yapın, saklamayın. Meclis karnesinden okunan bu gerçekliği artık çok iyi biliyoruz

Bu ülkede kimse sokakta hayvanlara tahammülü olmayan kapitalist ülkelerden devşirme bir yasayı, öldürmeyi hak gören bir yasayı savunmaz. Yaşama hakkı bu ülkenin en birleştiren değeridir.  O yüzden sessiz dostlarımızın sesi olmak bugün herkesin görevidir.

Herkese kolay gelsin, şimdi sokaktaki canların yaşama hakkını savunmak zamanı.