Suriye’de 8 Aralık’ta Beşar Esad hükümetini deviren Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ), geçiş hükümetini oluşturmaya devam ediyor. Geçiş hükümetinin Mart 2025’e kadar görevde kalması bekleniyor. Peki Suriye’de tartışılan geçici hükümetin bakanları kim? Bu kişilerin geçmişlerine dair neler biliyoruz?

Suriye’de Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki cihatçılar, 8 Aralık’ta Suriye’nin başkenti Şam’ı ele geçirdi ve Beşar Esad’ın 24 yıllık iktidarına son verdi.

HTŞ, savaşın izlerini silmek ve ülkede bütünlük sağlamak adına bir Suriye’de geçici hükümeti kurdu. Geçiş hükümetinin başlıca iki amacı var: İç güvenliği sağlamak ve devlet işlerinin aksamasını engellemek.

HTŞ lideri Ahmed eş-Şara, geçiş hükümetinin de facto lideri konumunda.

Geçiş hükümetindeki bakanları aşağıdaki infografikten inceleyebilirsiniz.

Şimdi önemli isimlere teker teker bakalım:

Muhammed el-Beşir, Başbakan

HTŞ, geçiş dönemi başbakanı olarak örgütün İdlib’deki sivil yönetiminden sorumlu Muhammed el-Beşir’i atadı. el-Beşir, 1983 yılında İdlib’de doğdu. Aslen mühendis.

Halep Üniversitesi’nde Elektrik-Elektronik Mühendisliği eğitimi aldı ve 2007’de mezun oldu. 2010 yılında Suriye Uluslararası Eğitim, Diller ve Danışmanlık Akademisi’nden ileri seviye İngilizce sertifikası aldı.

Bir dönem Suriye Gaz Şirketi’ne bağlı gaz santrallerinde çalıştı.

2021 yılında ise İdlib Üniversitesi’nde “Şeriat Hukuku” bölümünde eğitim aldı ve “derece ile” mezun oldu. el-Beşir, üniversitede de dersler verdi. Özgeçmişine göre el-Beşir’in idari planlama ve proje yönetimi eğitimleri de var.

el-Beşir, ocak ayından beri HTŞ’nin İdlib’de kurduğu “Suriye Kurtuluş Hükümeti”nin başındaydı.

Esad Hasan eş Şeybani, Dışişleri Bakanı

Esad Hasan eş Şeybani, 1987’de Haseke’de doğdu.

 2009’da Şam Üniversitesi Edebiyat ve Beşeri Bilimler Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. 2011’de başlayan ayaklanmalara ilk günlerden itibaren katılan isimlerden. Şeybani’nin İdlib’deki Kurtuluş Hükümeti’nin kurulmasında da önemli rol oynadığı belirtiliyor. 

Şeybani’nin İstanbul’daki Sabahattin Zaim Üniversitesi’nde yüksek lisans eğitimini tamamladığı ve halihazırda doktora eğitime devam ettiği ortaya çıktı. Sabahattin Zaim Üniversitesi de atamanın ardından X hesabından yaptıkları paylaşımda, Şeybani’yi yeni görevinden ötürü tebrik etti.

Şeybani’nin yüksek lisans tezinin başlığı “Arap İsyanlarının 2010-2020 Yılları Arasında Suriye’ye Yönelik Türk Dış Politikasına Etkisi”. Tez henüz YÖK’ün sistemine yüklenmemiş.

Muhammed Abdurrahman, İçişleri Bakanı

Muhammed Abdurrahman, 1985’te İdlib’de doğdu.

Humus Askerî Akademisi’nden subay olarak mezun oldu. Arap ayaklanmalarının ardından Suriye ordusundan ayrılan Muhammed, 2012’de muhalif gruplara katıldı.

2022’den beri İdlib’deki Suriye Kurtuluş Hükümeti’nin İçişleri Bakanı olarak görev yapmaktaydı.

Şadi el-Veysi, Adalet Bakanı

Şadi Muhammed el-Veysi, 1985’te doğdu.

Siyasete atılmadan önce Halep’te imam ve hatip olarak görev yaptı. İdlib’deki Suriye Kurtuluş Hükümeti’nin Adalet Bakanı olan Veysi, bu hükümet altında Sivil Kabahatler Mahkemesi ve Ceza Temyiz Mahkemesi başkanlıkları yaptı.

Veysi, HTŞ militanlarının Halep’i ele geçirmesinin ardından şu açıklamayı yapmıştı:

“Halep’te adliye, devrimci oğullarımızın ve mücahitlerin elinde… Şeriatın hükümlerini bu eşsiz şehirde kurmasını diliyorum.”

Murhaf Ebu Kasra, Savunma Bakanı

Ebu Kasra, aslen ziraat mühendisi. Suriye iç savaşından sonra mesleğini bıraktı ve muhalif gruplara katıldı. HTŞ’nin üst düzey isimlerinden biri haline gelen Ebu Kasra, “Ebu Hasan 600” takma adını kullandı.

Mahir eş-Şara, Sağlık Bakanı

Mahir eş-Şara, 1973’te doğdu.

Tıp bilimleri alanında doktorasını aldı. eş-Şara, daha önce İdlib’deki Suriye Kurtuluş Hükümeti’de Sağlık Bakanlığı’nda danışman olarak görev alıyordu.

Mahir eş-Şara, HTŞ lideri Ahmed eş-Şara’nın da kardeşi.

Ayşe el Dibs, Kadın İşleri Ofisi Başkanı

Geçiş hükümetinde üst düzey göreve atanan ilk kadın Ayşe el Dibs.

Geçmişte Türkiye’de yaşayan Dibs, Suriyeli Dernekler Platformu’nun geçmiş dönem başkanlığını üstlenmişti.

Ayşe el Dibs, aynı zamanda Türkiye vatandaşı.

Şam’da yaşayan gazeteci Sarkis Kassargian, Ayşe el Dibs’in bu göreve getirilmesinin “baskılar sonucu” olduğunu belirtti ve şöyle yazdı:

“Sayın Dibis’a göre liberalizm, insanlığa en büyük tehdittir ve sekülerizmin daha da gelişmiş bir vizyonudur. Ayşe hanım ayrıca erkeklerle kadınlar arasında eşitlik söylemenin yanlış olduğunu, kadınların erkeklere yalnızca ortak olabileceğini düşünüyor.”

Azzam Garib, Halep Valisi

Türkiye’nin desteklediği Suriye Milli Ordusu’na (SMO) bağlı Cephe Şamiye Genel Komutanı Azzam Garib, Halep Valisi oldu.

Garib, 2007’de Halep Tıp Fakültesi’nden diş hekimi olarak mezun oldu. 2019’da ise Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde yüksek lisans yaptı.

Garib’in Halep Valisi olarak atanmasının ardından Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu X hesabından, “Onları üniversiteden atmak, evlerinin suyunu kesmek, otobüslerle sınır ötesine bırakmak isteyen provokatör siyasetçiler acaba bir özür dileyecekler mi?” paylaşımını yaptı.