Rusya’nın 2022 yılında başlattığı Ukrayna işgali, tüm dünyanın tepkilerine rağmen can almaya ve ülke ekonomisini yıkmaya devam ediyor.

Özellikle gıda ve enerji alanında Avrupa’nın en büyük üreticilerinden biri olan Ukrayna ekonomisi, Rus Rejimi tarafından yok edilmeye çalışılıyor. Birçok santral Moskova Rejimi tarafından vurularak elektrik üretemez hale gelirken, Zaporojiya Nükleer Santrali gibi ana üretim merkezleri de Rus askerleri tarafından ele geçirilmiş durumda. Ukrayna’nın enerji ve tarım dışında en önemli üretim alanlarından biri de demir-çelik sektörü oldu.

İşgal ile birlikte ülkenin en büyük sanayi şirketi olan, direnişiyle dünya gündeminden düşmeyen Mariupol’daki çelik devi Azovs tal ve Ilyinch SW tesisleri Rus füzeleri tarafından yok edildi ve stoktaki ürünler de dünyanın farklı coğrafyalarına yasal olmayan yollarla satıldı. Hem elektrik üretiminin artması hem de cevher alanlarına el konulması nedeniyle Ukrayna, dünyanın en büyük çelik üreticileri listesindeki yerini de kaybetmiş durumda.

Üretim 3’te 1 oranında geriledi

Çelik üretimi 2022 yılında 15.1 milyon ton olan ülkede bu rakam 5 milyon ton seviyesine kadar düşmüş durumda. Ukrayna, bir yandan Rus Rejimi’ne karşı askeri olarak kendini savunurken, bir yandan da ekonomisini ayakta tutmaya hazırlanıyor.

Ülke ekonomisinin amiral gemisi haline gelen çelik üretiminde Ukraynalı şirketler, çıkış yolunu ise Türkiye’de buluyor. Ülkenin en büyük sanayi şirketlerinden biri olan ve uzun zamandır Türkiye’de ticari bağları olan Metinest Group, Türkiye’deki varlığını güçlendirme kararı aldı. Şirketin CEO’su Yuriy Ryzhenkov, Türkiye ile birlikte Afrika’da büyüme planlarında yatırımın da olduğunu dile getirdi.

Ryzhenkov, Metinvest'in savaş sırasında bile 50'ye yakın yeni çelik ürünü üretmeyi başardığını vurgulayarak, 2023 yılında Karadeniz ticaret koridorunun açılmasının ardından Güney Avrupa, Türkiye, Mısır ve Çin'e de çelik ürünleri tedarik ettiklerini belirtti.

Savaştan önce ürünlerinin yüzde 25'ini iç piyasaya, yüzde 46'sını Avrupa'ya ve geri kalanını da diğer pazarlara sattıklarını belirten Ryzhenkov, bölgeye olan satışlarını artırmak için Zaporizhstal ve Kametstal tesislerinde yeni levha üretim birimleri inşa edeceğini de söyledi.

90 bin çalışanı, 18 milyar dolar cirosu vardı

Ukrayna, İtalya, Bulgaristan, İngiltere ve ABD'de faaliyet gösteren, cevher ve kömür çıkaran, kok üreten, çelik eriten ve haddelenmiş ürünler, borular ve diğer çelik ürünleri üreten uluslararası bir çelik ve madencilik şirketleri grubu olan Metinest, Ukraynalı iki milyarder tarafından yönetiliyor. Savaş öncesinde 90 bin çalışanı olan şirketin yüzde 71’lik pay ile ana hissedarı ise Ukrayna’nın en zengin iş insanı olan Rinat Akhmetov. Diğer ortak olan Vadym Novynskiy’nin ise 1.8 milyar dolarlık serveti var. Metinvest’in savaş öncesi cirosu 18 milyar dolar civarındaydı.

Merkezini İstanbul’da kurdu

Çelik alanında Ukrayna’da söz sahibi olan firmalardan biri de Ussuri Capital. Aslen Ukraynalı olan şirketin merkezi İstanbul. Ukraynalı Roman Kurashev liderliğindeki kurulan Türk yatırım şirketi Ussuri Capital, Romanya'da düşük karbonlu yassı haddelenmiş çelik tesisi kurmak için 800 milyon euroya (862,71 milyon $) kadar yatırım yapmayı hedeflediklerini geçtiğimiz haftalarda açıklamıştı. Ussuri Capital, ilk aşamada, yaklaşık 160 milyon avroluk yatırımla soğuk haddeleme tesisi ve çeşitli kaplama hatları kurulacak.