Gaziantep’te bulunan Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’nde yirmiyi aşkın fabrikada işçilerin düşük ücret zammı dayatmasına karşı fiili grev dalgası giderek büyürken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümeti mücadeleyi bastırmak üzere harekete geçti.

Gaziantep Valiliği 13 Şubat’ta il genelinde 15 günlük eylem yasağı kararı aldı ve işyerleri önündeki direniş çadırlarını kaldırdı. Bağımsız taban sendikası Birleşik Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası (BİRTEK-SEN) Genel Başkanı Mehmet Türkmen ise önce Cuma günü sonra da Pazar günü gözaltına alındı ve ardından Pazartesi günü tutuklandı.

Sosyalist Eşitlik Grubu X’te yaptığı açıklamada, Türkmen’in gözaltına alınmasını ve valilik kararını kınayarak Türkmen’in serbest bırakılmasını talep etti ve işçileri ve gençleri fiili grev hareketini savunmaya çağırdı:

BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen’in hakkında şikâyet dahi olmadan gözaltına alınması ve Antep’teki tekstil işçilerinin daha iyi ücretler ve çalışma koşulları için fiili grev hareketini bastırmaya yönelik valilik kararı, kapitalist şirketleri korumak için anayasal hakların açıkça çiğnendiğini göstermektedir.

Hükümetin ve bir bütün olarak egemen sınıfın başlıca kaygısı, toplumdaki temel karşıtlık olan sınıfsal bölünmenin ve dolayısıyla sınıf mücadelesinin ön plana çıkmasını ve milyonlarca işçinin sosyal ve demokratik hakları için birleşerek harekete geçmesini engellemektir.

Mehmet Türkmen derhal serbest bırakılmalı ve valiliğin doğrudan işçileri hedef alan “eylem yasağı” geri çekilmelidir. Bunun için ülke genelinde ve uluslararası ölçekte işçi sınıfının ve gençliğin desteği harekete geçirilmelidir.

Türkmen, ifadesinde “Ben sendika yöneticisi olarak görev yapıyorum. İşçilerin demokratik ve ekonomik haklarını elde etmek amacıyla yaptıkları eylemlere destek vermek bizim görevimizdir,” diyor ve ekliyordu: “Bu eylemler sürecinde herhangi bir suç unsuru oluşan bir eylem gerçekleşmemiştir, sadece patronlar diyebileceğimiz bir kısmın şikayeti ile bu dosya bu aşamaya gelmiştir.” Kararın ardından BİRTEK-SEN işçileri akşam saatinde toplanarak tutuklamayı protesto etmeye çağırdı.

Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’ndeki işçiler, Şubat ayının başında, yeni yılın ilk maaşını alırken yüksek enflasyon karşısında kayıplarını giderecek bir zam beklentisi içindeydiler. Ocak itibarıyla Türkiye’de resmi yıllık enflasyon oranı yüzde 42 olurken bağımsız bir araştırma kuruluşu olan ENAG yıllık enflasyonu yüzde 81 olarak hesapladı. Sadece yılın ilk ayında resmi enflasyon yüzde 5 oldu.

Buna karşın şirketler hükümetin asgari ücrete yaptığı zam oranında, yani yüzde 30’luk bir artış yapacaklarını açıkladılar. Bu, işçilerin reel olarak yoksullaşması anlamına gelmektedir. Sefalet ücretini kabul etmeyen işçilerin eylemleri kısa süre içinde Başpınar’daki birçok fabrikaya yayıldı ve Gaziantep ve ülke genelinde işçi sınıfı içinde bir hareketi tetikleme tehdidi oluşturdu.

Türkmen’in keyfi olarak gözaltına alınmasıyla işçilerin her türlü mücadelesinin ve bu mücadelelere destek açıklamalarının bir suç haline getirilmesi amaçlanıyor.

Savcılık Türkmen’i “Suç işlemeye tahrik” ve “İş ve çalışma yaşamının ihlali” suçlamalarıyla gözaltına aldırdı. Ortadaki tek suç, valiliğin anayasaya aykırı eylem yasağı ve şirketler yararına Türkmen’in gözaltına aldırılmasıdır.

Evrensel gazetesindeki habere göre Türkmen’e emniyet ifadesinde şu sosyal medya paylaşımının amacı sorulmuş: “Hava buz gibi. Saat 00.40. Şireci [tekstil işçileri] ayakta! Direnenler de var bu havalarda. Şubat’ı ısıtanlar, geceyi aydınlatanlar. Şireci işçileri patrona ait Sırma Halı fabrikasının işçilerine sesleniyor: ‘Sırma [İşçileri] Dışarı!’ Başpınar uyuma, ekmeğine sahip çık!”

Hayat pahalılığının ve patlayıcı toplumsal gerilimlerin ortasında egemen sınıf ve hükümet, sendika konfederasyonlarının kontrolünün dışındaki bu tür yerel işçi mücadelelerinin ülke genelinde kitlesel sınıf mücadelelerini tetikleyebileceğinden korkuyor. Erdoğan Aralık ayında da metal işçilerinin grevlerini “milli güvenliği bozucu” olduğu gerekçesiyle yasaklamaya çalışmış ve işçiler buna boyun eğmeyerek grevlerini sürdürmüşlerdi.

İşçi sınıfı içinde biriken öfkenin patlaması konusunda duyulan endişelerin sağlam nedenleri var. 2023 Haziran’ında Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanlığı’na gelmesi ile izlenen politikalar, temelde reel ücretleri bastırmaya dayanmakta ve militarizmin finansmanın ve bankalara ve şirketlere servet aktarmanın bedelini işçi sınıfına ödetmektedir.

Bu çerçevede hükümet geçtiğimiz Temmuz ayında asgari ücrete zam yapmayı reddetti. 2025 başında ise asgari ücrete enflasyonun altında bir artış yaptı. Türkiye’de kayıtlı işçilerin yaklaşık yarısının asgari ücret ve kayıt dışı milyonlarca işçinin ise çok daha düşük ücretler aldığı düşünüldüğünde, yeni asgari ücret işçilerin reel olarak daha da yoksullaşması anlamına gelmektedir.

Diğer yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kasım ayı bütçe gerçekleşmeleri raporuna göre, şirketlerden toplanan vergi 2024 Ocak-Kasım döneminde, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,5 artarken, ücretli çalışanlardan topladığı vergi yüzde 119,8 arttı.  Asgari ücret artışı yalnızca yüzde 30 iken, savunma ve güvenlik sektörüne ayrılan bütçe yüzde 80 oranında artırıldı.

İşçilerin reel ücretlerinin dondurulması ya da düşürülmesi, sosyal kesintiler, büyük şirketlere teşvikler ve vergi indirimleri gibi yollarla servet aktarılması ve kaynakların militarizme heba edilmesi, ABD’deki Trump yönetimi başta olmak üzere dünya çapında egemen seçkinlerin gündemini oluşturuyor.

Sınıfsal gerilimlerin demokratik yönetim biçimleriyle kontrol altına alınmasını zorlaştıran bu şiddetli kapitalist saldırı, demokratik hakların ortadan kaldırılarak otoriter rejimlerin inşa edilmesini gerektiriyor. İşte bu yüzden Erdoğan hükümeti siyasi muhalefete ve basına yönelik saldırısını giderek tırmandırarak demokratik hakları askıya almakta ve işçi sınıfının bağımsız kitlesel bir hareketinin gelişmesini en baştan engellemeye çalışmaktadır.

https://www.wsws.org/tr/articles/2025/02/18/wydd-f18.html