Türkiye Maden Kazalarında dünyada en çok can kaybı olan ülkelerin başında geliyor. 1941’den günümüze Türkiye’nin birçok bölgesindeki kömür ve diğer maden ocaklarında grizu patlaması, göçük ve yangın kaynaklı iş kazalarında üç bine yakın işçi hayatını kaybederken, yüz bini aşkın kişi yaralandı. Madencilikte tehlikenin her daim var olduğunu biliyoruz. Madenciler tarafından zâten iyi bilinen bir gerçek bu. Derine indikçe grizu gazıyla karşılaşılır.

Tabi ki Grizu madendeki en temel tehlikelerden biri. Bunu sıfırlamak mümkün değil işin tabiatı icabı. Ama madencilik gelişmiş ülkelerde yönetilebiliyor.

Tarihimizde maalesef ders almadığımız birçok maden kazası yaşadık. Fıtratında var deyip işi tedbir yerine uhrevileştirdik.  2014’de Soma kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan ihmal kaynaklı yangından ders almamızı sağlamadı. İhmali bile uhrevileştirerek Allaha kadere bağladık

Derken Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumuna bağlı maden ocağında cuma akşamı saat 18.15’te meydana gelen grizu patlaması yine Türkiye’yi yasa boğdu. 100 madencinin içeride bulunduğu sırada meydana gelen grizu patlamasında 41 kişi hayatını kaybetti, 11 madenci de yaralandı. (Her ne kadar devler önce trafo sonra nedensiz patlama dese de)
 
Çok geçmişte teknolojik eksiklikler sebebiyle kazalar önlenmesi güç olabilirdi Ama günümüzde çok teknolojik imkanlara sahibiz. Sorun biraz yönetimsel yani idari gibi duruyor. Halbuki gelişmiş ülkelerde de maden ocakları olmasına rağmen oralarda yıllardır böyle çok ölümlü mâden fâciaları meydana gelmiyor. Orada uhrevi dinsel kader yok, onlar Budist, hiristiyan, beklide ataist onlar da kader inancı da olmadığından ölmüyorlar. Sonuçta onların fıtratında yok…

Bizde bâzı uzmanlar kazalara kötü yönetim, “hatâ” diyor. Ben ihmal olduğuna inananlardanım. CB Erdoğan Patlamanın sorumluları soruşturmayla ortaya çıkacak. Amasra en ileri mâden uygulamalarına sahip. Biz kader planına inanmış insanlarız.”* yorumunu yaptı.

20 yıldır afetler üzerine çalışıyorum. Eğitimler veriyorum. Bilgi ve birikimimi değişik ortamlarda yazıyorum. Ben bazı insan kaynaklı (ihmal veya hata ) afetlerin “Can kayıpları önlenebilir” düşüncesindeyim. Yeraltı kömür ocaklarında göçük, tehlikeli gaz, su baskını riskleri bilinen tehlikeler olduğundan hareketle bunları yönetebilme kabiliyetine sahip olunmamasını eksiklik veya ihmaldir. (Bu yazıyı yazarken Dezenfermasyon yasası çıktı yazıyı yazarken de bir yandan da yargılanırmıyım tedirginliği ile yazıyorum.)

“İhmal demeyelim belki ama bir yerde hatâ olduğu kesin.

Metan gazı çoğalıp oksijenin yerini alır ve boğularak ölebilir insanlar.

Metan %4-16 aralığında patlama aralığında bir gazdır.
 
Metanın patlaması için ortama ısı kaynağı yani ateşleme ihtiyacı vardır.

Bu patlamayı meydana getiren ısı kaynağı ne idi?

Havalandırma şebekesi doğru-dürüst çalışıyor muydu.?

Metan drenajı yapılıp yapılmadığı, tedbir alınıp alınmadığı gibi hallerin incelenmesi lâzım.

Uzmanlar, Kâğıt üstünde şebeke yeterli görülse bile tatbikatta hatâ yapma ihtimaline, *“Gaz çıkışı yönetilebilir, patlama %100 olmaz diyemeyiz ama olmama ihtimali, olma ihtimalinin 20 katıdır”* diyor.  metan drenajı yapılıp yapılmadığı, tedbir alınıp alınmadığı gibi
hallerin incelenmesi lâzım’ diyor.
 
Mâden fâciasının ardından en çok konuşulan husus Türkiye Taşkömürü Kurumu  Amasra 2019 Yılı sayıştay denetimi oldu. Zira çalışmada, bu mâden ocağının  âni gaz degajı ve grizu patlaması gibi ciddi kazâ tehlikesi taşıdığı net şekilde belirtilmiş.

 ABD, Kanada, Avustralya, Polanya,Çin hatta Rusya gibi madencilikte uzmanlaşmış ülkelerin madencilikle ilgili mes'eleleri çözdüğünü görüyoruz bu ülkelerden destek alınabilir diye düşünüyorum.
 
Doç. Dr. Fişne “Deprem gibi düşünün, zemin kötü, binâ kötü, deprem çantasıyla, kolon güçlendirmekle çözüm olmuyor. Bir yerlerde hata yaparsanız, yönetemezseniz madenciliğin temel tehlikeleri başınıza gelir diye uyarıyor.
 
Her ne kadar farklı da olsa, Şili’deki göçükte 12 sene evvel 33 madencinin 69 gün süren çalışma neticesinde kurtarılması mutluluğunu ülkemizde yaşamak dileğiyle.